Uluslararası Uzay İstasyonunda Günlük Hayat II
Ağu 26, 2014Uzay istasyonunda günlük hayat konulu yazımın ilk bölümünde astronotların sabah yaptığı aktivitelere yer vermiştim, bakalım astronotlar gün içerisinde yatana kadar neler yapıyorlar ve nasıl yapıyorlar.
Uzayda Egzersiz Yapmak
Astronotlar yer çekimsiz ortamda kemik ve kas erimesine maruz kaldığı için her gün egzersiz yapmak zorundalar. Ortamda yerçekimi olmadığı için 90kglık bir ağırlık tüy gibi hafif gelebiliyor. Yer çekimsiz ortama için özel geliştirilmiş egzersiz aletleriyle düzenli olarak spor yaparak astronotlar sağlıklı ve formda kalmaya çalışıyor.
Uzayda Yemek Yemek
Uzayda taneli şeyler sağa sola uçuştuğu için yemesi oldukça güç. Uzay istasyonunda buzdolabı olmadığı için genelde kurutulmuş gıdalar kullanılıyor, bir mekanizma sayesinde sulandırılıp ısıtılarak yenir hale getiriliyor yiyecekler. Astronotların favori yiyeceği ise sadece dünyadan astronotların gelirken soyuz kapsüllerinde getirdikleri taze meyveler.
Bakın uzayda ıspanak nasıl yeniyor :)
Uzayda Çalışmak
Astronotlar dünyanın yörüngesinde bir çok işten sorumlu. Bildiğiniz gibi Uluslararası Uzay İstasyonu yerçekimsiz ortamda bilimsel araştırmalar yapılan bir uçan laboratuar. Astronotlar bir yandan bilimsel deneyler yaparken bir yandan bir tekniker gibi bakım onarım, montaj gibi işleri de yapmak zorunda. Özellikle uzay yürüyüşleri ile istasyonun dış kısmında yapılan tadilatlar oldukça zor bir iş. Sadece astronot kıyafetini giymesi 45 dakika sürüyor ve istasyonun dışında gölge ile aydınlık arasındaki sıcaklık yüzlerce derece fark ediyor.
Uzayda Boş Zamanlarda Neler Yapılır?
Astronotlar aylarca yörüngede çalışmak zorunda ve bu çok yorucu bir iş. Doğal olarak günlük programlarında serbest zamanları da var. Astronotların en sevdiği aktivitelerin başında pencerelerden dünyayı izlemek var. Uluslararası Uzay İstasyonu dünyanın etrafında oldukça hızlı bir şekilde dönmekte bu nedenle her 45 dakikada bir güneş doğuyor ve batıyor onlar için.
Boş zamanlarında yaptıkları şeylerden bir kaç örnek şöyle;
Uzay kuaförüne gitmek :
Uzay Dartı Oynamak :
Gitar çalmak;
Uyku Zamanı
Uyku yoğun geçen günün ardından astronotların en çok ihtiyaç duyduğu şeylerden biri. Tabii öncesinde dişlerimizi fırçalamalıyız değil mi?
Astronotlar yeryüzünde kullandığımızın aynı diş macunları ve fırçalar kullanıyorlar ancak tek sıkıntı banyonuzdaki gibi bir lavaboları ve akan suları olmaması. Dişlerini fırçaladıktan sonra ağızlarındaki sıvıyı ya yutmak ya da bir havluya çıkartmak zorundalar. Yutmak daha çok tercih edilen yöntem.
Vee uyku zamanı geldi çattı, herkesin farklı bir uyku alışkanlığı vardır, kimimiz yüzüstü, kimimiz sırtüstü yatarız sağa döneriz sola döneriz. Ancak astronotlar bu konuda biraz şanssız çünkü yerçekimsiz ortamda aşağı yukarı, sağ ve sol yok, boşlukta havada duruyorlar ve bu duruma alışmaları biraz zor oluyor.
Astronotlar uykularında uçup sağa sola çarpmamaları için özel kabinlerinde duvara monte edilmiş bir uyku tulumu içinde uyuyorlar. Her gün uyku için ayrılan süre ortalama 8 saat fakat onlar da bizim gibi gece tuvalete kalkıyorlar ya da uyku tutmayınca camdan dışarıyı izlemeye koyuluyorlar. Astronotlar da rüyalar ve kabuslar görüyor hatta horladıkları bile rapor edilmiş :)
Yazıyı bitirmeden önce bir iki ilginç video daha paylaşayım :)
Uzayda Ağlamak:
Uzayda Islak Bir Bezi Sıkarsak Ne Olur?
Umarım buraya kadar paylaştıklarımla uzayda yerçekimsiz ortamda yaşamak konusunda sizlere fikir verebilmişimdir. Görüldüğü üzere hepimiz uzaya gitmek isteriz ancak uzaydaki yaşantı şuan için pek de ahım şahım gözükmüyor :) Yine de herşeye rağmen uzaya gitmek isterdim, peki ya siz?